Zaterdag 25 november 2017 is Staffordshire terriër Ruby op 16-jarige leeftijd van ons heen gegaan. Ruby was in 2009 regelmatig in het nieuws omdat zij lange tijd angstig en geïsoleerd in een opslag zat en daar op afgerekend dreigde te worden. Ruby was 7 jaar oud toen ze wegens het opspringen tegen een peuter in de opslag terecht kwam. Zij werd vier keer ter dood veroordeeld en zat bij elkaar anderhalf jaar in de opslag bij Dierenopvang Amsterdam (DOA). Toen zij acht was kreeg zij dankzij het rechtvaardigsheidsgevoel van een Officier van Justitie de kans om bij ons te komen wonen. In de acht daaropvolgende jaren dat Ruby bij ons woonde bleek Ruby een lieve, sociale, spontane en enthousiaste hond te zijn. Er was geen enkele sprake van agressie naar honden, katten en mensen. Ze bleek steeds een uitgesproken vriendelijk gedrag te vertonen, ook tegenover vreemde mensen. In de eerste jaren had Ruby duidelijk last van opgelopen trauma door de lange isolatie in de opslag: zij kon niet alleen thuis blijven en had nachtmerries waardoor ze jankend uit haar slaap opsprong. Ruby heeft nog acht jaar met volle teugen genoten van het leven in vrijheid. Zij was een hond die stapelgek was op de mensen die voor haar zorgden, op aandacht, ook van mensen die op bezoek waren, op eten, op wandelen en zonnebakken. Hieronder het hele verhaal van Ruby die veroordeeld werd op haar uiterlijk en op het feit dat ze zich onveilig voelde in de opslag. Het verhaal van Ruby staat niet op zichzelf maar voor al die honden uit de opslag die zich daar niet veilig voelen en zich daardoor anders gedragen en daar met een pesttest op afgerekend worden. Een verhaal wat nog altijd actueel is, en nu wellicht door het nieuwe Hoog Risico Hondenbeleid van de overheid actueler dan ooit.

In 1993 werd de Regeling Agessieve Dieren (RAD) in Nederland ingevoerd, de regeling hield in dat alle op pitbull lijkende honden moesten worden afgemaakt als ze geen bepaalde stamboom hadden. Ook dus al die honden die niets hadden gedaan. In januari 2008, toen de Regeling Agressieve Dieren (RAD) nog van kracht was, sprong Ruby tegen een peuter op en werd hierom inbeslaggenomen, al had zij verder geen bijtwond veroorzaakt. Ruby werd daarna vier keer ter dood veroordeeld, maar ontsprong telkens de dans.

De eerste keer zou Ruby geëuthanaseerd worden vanwege de RAD, maar die werd afgeschaft omdat de regeling niet bleek te werken. Toch wilde de officier haar laten doden omdat de opslagkosten te zwaar wogen en een test van de opslaghouder dat adviseerde. Dat advies kwam van Majorie Meijer van Dierenopvang Amsterdam (DOA) die Ruby testte op 2 juli 2008. Ruby zat toen al ruim 6 maanden in islolatie. Omdat Ruby heel bang was en telkens probeerde te vluchten deed zij een test in het hok. Hieronder enkele schrijnende en schokkende citaten uit dit testverslag van Majori Meijer die nog altijd werkzaam is bij de DOA en die met haar negatieve oordelen over honden en haar weinige inlevingsvermogen in honden het doodvonnis heeft getekend voor heel veel honden daar. Natuurlijk is fouten maken menselijk. Maar in de afgelopen jaren zijn er al tientallen honden met een euthanasieadvies afkomstig van de DOA platgespoten bij Martin Gaus aangekomen. Al deze honden achtte Majori als opslaghouder gevaarlijk en onplaatsbaar. Deze mening van de opslaghouder weegt in het risico-assessment zwaar mee. De meerderheid van deze honden bleek helemaal niet gevaarlijk te zijn nadat ze bij Martin Gaus weer vertrouwen kregen in een mens. Dan zou er bij haar toch eens een belletje moeten gaan rinkelen… helaas gebeurt dat niet en blijft zij volhardend verkeerde adviezen geven.

“Ruby is een zeer angstige hond naar mensen. Ze laat alleen zeer lage houding zien waarbij ze haar beweging vertraagd en soms bevriest. Ze houdt de mensen zeer goed in de gaten en als ze kan vluchten dan doet ze het ook.
Tijdens het contact maken door de tester voor het hok, bleef Ruby achter in het hok staan (later ook zitten) in een zeer lage houdig, aangeknepen staart, waarbij het oogwit te zien was. Ze hield de tester in de gaten, draaide af en toe de kop iets opzij, bevroor in haar bewegingen.”

Wat betreft het oogwit: Ruby was aan een oog scheel en daardoor zag je altijd haar oogwit bij dat oog.

Als leek zou je denken dat je beter zo’n bange hond met rust kunt laten en eerst haar vertrouwen kan proberen te winnen, maar nee…

“Wij konden haar met zeer veel moeite aanlijnen. Zij wijkte, hield haar kop laag, en probeerde te voorkomen om aangelijnd te worden. Haar houding was lager dan neutraal met stramme bewegingen. Toen de lijn om haar kop was vloog ze tot 2 keer toe omhoog en naar achteren (houding was lager dan neutraal). We konden niet in het hok komen. We zouden dan absoluut een zeer grote kans hebben om gebeten te worden.

Besloten wordt om de test in het hok te houden en alleen nog 1 stress test en het betasten te doen.

Bij de stress test (ratel), toonde Ruby een lage houding, bleef kijken en wegkijken, waarbij haar oogwit duidelijk te zien was. De stand van haar staart was niet goed te zien aangezien zij in de hoek zat. Haar oren waren naar opzij gericht. Op 1 moment stak zij haar kop iets naar voren.

Als de tester druk op de hond wilt gaan uitoefenen door deze met een kunsthand te betasten is de reactie van Ruby een zeer snelle uitval waarbij de testhand wordt gepakt en los gelaten. De klap van de kaken was goed te horen. Toen ze de hand los had gelaten kon de kant van de kop aangeraakt worden. De houding van de oren waren naar achteren gericht. (De indruk die zij toen gaf was als de muur weg te drukken valt ben ik weg) Ruby probeerde weg te kijken en het oogwit was weer erg duidelijk te zien. Toen de hand weg was zagen wij haar duidelijk slikken.

Algemene indruk in zijn hok:
Ruby is een zeer angstige hond. Als zij de mogelijkheid heeft vlucht in zeer stramme gang naar buiten of binnen. Zij is niet te benaderen door de verzorger. Haar eten eet ze het best als er niemand in de buurt is.

Plaatsbaarheid:
Ruby is te angstig om terug in de samenleving geplaatst te worden. Zij heeft te veel stress waarbij ze in agressie op reageert. Wij kunnen deze verantwoordelijkheid niet op ons nemen en vinden dat Rubies lijden beëindigd moet worden.
M.Meijer “

Gelukkig stak de advocaat daar bijtijds een stokje voor. Daarna werd duidelijk dat ze toch getest zou worden met het risico-assessment dat minister Verburg destijds liet ontwikkelen. Ruby werd daarop door gedragsbioloog Matthijs Schilder in de kennel getest. Ruby zat toen al 11 maanden bang en geïsoleerd in een kennel in de DOA. Hierdoor was ze natuurlijk nauwelijks te testen, met als resultaat het advies: euthanasie.

In februari 2009 mocht Ruby met hulp van onze inmenging herstellen bij Martin Gaus. Daar bleek zij een lieve hond. Ze slaagde met vlag en wimpel voor de test die opnieuw door Matthijs Schilder werd afgenomen en mocht terug naar haar baas. Deze was echter lichamelijk erg achteruit gegaan en bleek niet langer in staat controle over zijn hond Ruby te hebben. Toch werd Ruby daar weer teruggeplaatst.

Nog geen maand later werd Ruby weer inbeslaggenomen. Ruby was tegen een vrouw opgesprongen die daardoor een blauwe plek op haar been had en daar aangifte over had gedaan.

Ik belde na enige tijd naar Justitie om te horen of al bekend was wat er met Ruby ging gebeuren. Ik kreeg te horen dat er besloten was tot euthanasie en dat telefoontjes over deze hond niet meer doorgeschakeld mochten worden. Om Ruby toch nog een laatste kans te geven bood ik aan dat ik zelf Ruby onder strenge voorwaarden wilde adopteren, met de belofte aan Justitie dat ik de hond alsnog zou laten inslapen als het niet zou gaan. Bij uitzondering werd de euthanasie uitgesteld en het voorstel in een brief aan de officier voorgelegd. Op mijn verjaardag kreeg ik telefonisch te horen dat Justitie akkoord ging: een mooier cadeau was niet denkbaar. In al die jaren ging het prima met Ruby, ze was een lieve hond die een vriendelijk en enthousiast karakter had. Van een genetisch gevaarlijke hond, zoals destijds in een Zembla-uitzending over Ruby gesuggereerd werd, was geen sprake. Wel van een gespierde hond die graag opspringt en scherpe nagels heeft en wat onbehouwen kan zijn omdat ze haar kracht niet kent. De RAD, de isolatie van de inbeslagname, foute testers, het slechte imago van deze honden dat voornamelijk door de verkeerde eigenaren ontstaan is, en een eigenaar die de controle verloor werden deze bijzondere hond bijna fataal. Zij was helaas niet de enige.

Sandra van de Werd
Werkgroep Hulp Inbeslaggenomen Honden
Comité Dierennoodhulp