12 september is het weer Oudere-dierendag. Op die dag vraagt Diervriendelijke Kinderboerderijen ieder jaar aandacht voor het feit dat op de meeste kinderboerderijen en dierenweides in ons land de dieren niet oud mogen worden. Ellen en Anna, twee jonge meiden die onlangs de opleiding Bedrijfsleider dierverzorging hebben voltooid en daarvoor anderhalf jaar stage hebben gelopen op verschillende kinderboerderijen trokken bij ons aan de noodklok. Zij zijn enorm geschrokken door wat ze op de kinderboerderijen meegemaakt hebben en besloten daarom klokkenluider te worden en hun verhaal op Oudere-dierendag in de openbaarheid te brengen. Op de kinderboerderijen waar ze stage liepen kwamen ze er al snel achter dat er achter het idyllische plaatje van lieve dieren op een kinderboerderij zich behoorlijk wat wreedheid afspeelt. De ervaringen van Ellen en Anna zijn helaas geen incidenten. Op het merendeel van de ruim 500 kinderboerderijen en dierenweides gaat het er soortgelijk aan toe.

Zo hoorde Anna (21) toen ze nog maar een week op de kinderboerderij stage liep dat het die dag opruimdag zou zijn. Anna dacht in eerste instantie ‘Wat leuk!’ want ze houdt van aanpakken en opruimen. Maar dat werd al gauw anders toen ze erachter kwam wat de opruimdag echt betekende. Uit alle dierverblijven werden een flink aantal kippen, konijnen, cavia’s, bokjes, geiten en lammeren gehaald. De kleine dieren werden bij elkaar in kratten gepropt. Zo zaten bange cavia’s, konijnen en kippen bij elkaar in een krat. Er bleek een afspraak met een handelaar te zijn die de dieren ophaalde voor de verkoop als voederdieren. De kratten werden in de auto van de handelaar gezet en in de auto werden ter plekke de dieren de nek omgedraaid. De kinderboerderij kreeg van de handelaar een paar euro per groot konijn. De bokjes, lammeren en geiten gingen ook mee met deze handelaar. Anna vond dit verschrikkelijk en kon niets anders dan lijdend toezien. Ze heeft hier nooit aan mee willen doen. De uitleg die de bezoekers kregen als ze vroegen waar al die dieren gebleven waren was dat ze een nieuw baasje hadden gekregen.

Wat Anna ook nog altijd bijzonder pijnlijk vindt is dat de dieren van bezoekers, die door omstandigheden er niet meer konden zorgen en daar wel een goed huis voor zochten via de kinderboerderij en daar dan ook afstandsgeld voor betaalden, meestal ook naar de handelaar gingen. Wanneer een oud-eigenaar er naar vroeg waar zijn dier gebleven was werd er tegen hem gezegd dat het dier een nieuw baasje had gekregen. Zo herinnert ze zich nog heel goed dat kleine jongetje dat heel verdrietig was omdat hij afstand moest doen van zijn konijn. Alle spulletjes en speeltjes van het konijn had hij meegenomen. Twee dagen later was het arme dier al beland bij de handelaar die hem doodde om als voederdier te dienen.

Ook Ellen (22) heeft soortgelijke dieronvriendelijke ervaringen meegemaakt in haar anderhalf jaar stage op een kinderboerderij. Veel sociale dieren zoals konijnen zaten er slecht gehuisvest. Ze zaten eenzaam alleen en hadden te weinig ruimte om zich natuurlijk te kunnen gedragen. Er werd niet aan castratie gedaan, integendeel. Geld speelde telkens een grote rol als excuus. Zo was er een cavia, een dekbeer, die altijd alleen zat en eens in de twee maanden weer een zeugje moest dekken. De jonge caviaatjes werden te koop aangeboden of eindigden bij de handelaar. Standaard werd er met alle dieren gefokt. De lammetjes en geitenbokjes werden in de zomer van de moeder gescheiden en verdwenen via de achterdeur naar de handelaar. En gelijk wanneer het kon werden de geiten en schapen weer zwanger gemaakt.

Een jong kalfje dat alleen moest opgroeien op de kinderboerderij zonder moeder en andere kalfjes. Toen het te groot werd zag men het slechts nog als product en is het ook aan de handelaar verkocht. Als de geitenbokjes verkocht werden aan de handelaar gingen er ook altijd een aantal moeders mee voor de slacht. Dan bleven er weer een paar dochters achter ter vervanging om kinderen te krijgen onder het mom van vers bloed in de foklijn.

Wat het fokken betreft hebben Ellen en Anna dezelfde ervaringen op de kinderboerderijen waar ze stage liepen. Vrijwel alle geiten en schapen worden jaarlijks drachtig gemaakt. Ieder jaar worden er veel jonge dieren geboren zoals konijntjes, lammetjes, cavia’s, kuikens, geitjes en kalfjes. De kinderboerderijen vieren dat vaak met een Jong dierendag. En in de zomer en het najaar verdwijnen veel van die dieren via de achterdeur naar de handelaar. Soms worden de dieren eerst nog op Marktplaats gezet. Maar als ze niet snel genoeg verkocht worden gaan ze alsnog naar de handelaar.

Wat het omgaan met zieke dieren betreft op de kinderboerderij hebben Ellen en Anna ook beiden dezelfde ervaringen. Voor de kleine dieren zoals konijnen en kippen was er geen medische zorg en voor de grotere dieren kwam die vaak veel te laat. Zo trof Ellen een konijn aan dat duidelijk apathisch en ziek was. Ze melde het maar men wilde niets doen. Het dier zou vanzelf wel doodgaan kreeg ze te horen. Om die reden nam Ellen het konijn meer mee naar huis en verzorgde het daar. Ook bij een zieke kip weigerde de kinderboerderij een dierenarts te bezoeken.

Wat Ellen en Anna nooit zullen vergeten was dat lieve geitje dat met haar poten aan elkaar vastgebonden gedumpt was en levend gevonden werd. De kinderboerderij liet weten dat zij haar graag een goed huis wilde bieden en daarom belandde ze daar. Ze werd daar twee keer zwanger gemaakt en heeft daar twee keer kinderen gekregen. Daarna moest ze weg. Dierenvrienden wisten te voorkomen dat ze naar de handelaar ging door haar een goed huis te geven. Triest genoeg stierf ze kort daarna door een zwaar verwaarloosde worminfectie die de kinderboerderij niet behandeld had. Medische hulp mocht niet meer baten.

Dit zijn de ervaringen van twee dappere klokkenluiders die nog maar kortgeleden stage hebben gelopen op verschillende kinderboerderijen. Helaas zijn dit geen incidenten maar gaat het op de meeste kinderboerderijen er soortgelijk aan toe. Om die reden noemen we ook geen namen van de bewuste kinderboerderijen, want dan moeten we als we eerlijk willen zijn ze vrijwel allemaal gaan noemen. Er zijn ruim 500 kinderboerderijen en dierenweides in Nederland. Veel kinderboerderijen krijgen overigens ook nog subsidie van de gemeente voor hun dieronvriendelijke praktijken. De andere reden om geen namen te noemen is omdat deze klokkenluiders nog iets willen betekenen voor de dieren die op deze kinderboerderijen leven. Als het uitkomt bij de kinderboerderijen waar ze stage liepen wie ze zijn mogen ze geen stap meer op de kinderboerderij zetten. Hun ervaringen zijn echt, maar hun namen zijn om die reden fictief.

Op 12 september 2019 liet de vSKBN (Vereniging Stads- en Kinderboerderijen Nederland) schriftelijk weten aan het actualiteitenprogramma EdtieNL die een item over dit onderwerp maakte: “Er is in de maatschappij veel discussie op dit gebied en dat vraagt om herbezinning op dit onderwerp”. Zie https://www.rtlxl.nl/programma/editie-nl/661bb3a8-39d4-4a01-8e00-d999177728b9 Helaas lijkt er van herbezinning in de praktijk treurig weinig terecht te zijn gekomen. Kinderboerderijen gaan gewoon op de oude voet door met deze dieronvriendelijke praktijken. Diervriendelijke Kinderboerderijen wil dat dieren op de kinderboerderij gewoon oud mogen worden en dat het welzijn van de dieren op de kinderboerderij op de eerste plaats komt. Dit is door kinderboerderijen eenvoudig te behalen door dieren te castreren, te stoppen met fokken en sociale dieren sociaal te houden en hen voldoende ruimte te geven. Zo geef je als kinderboerderij ook het goede voorbeeld aan de bezoekers.

Diervriendelijke Kinderboerderijen vraagt aan bezoekers om zich hier kritisch over te gaan uiten naar het beheer en bestuur van de kinderboerderijen die zij bezoeken. De kinderboerderij is immers afhankelijk van de bezoekers en sponsors en als die hen laten weten dat ze het anders willen, zullen ze op den duur wel moeten. Ook roept Diervriendelijke Kinderboerderijen mensen die op kinderboerderijen stage lopen of daar vrijwilliger zijn om het voorbeeld van Anna en Ellen te volgen en ook klokkenluider te worden en zo voor de dieren op te komen. Op de site www.diervriendelijkekinderboerderijen.nl kunnen zij zich via het mailadres aanmelden.